4478

Framing 101 - de basiskaders

Datum: 30 januari 2025

Bij het vastleggen van beelden is framing één van de meest fundamentele technieken om een boodschap op de juiste manier op te nemen. Framing, in het Nederlands ook wel kadering genoemd, gaat over de manier waarin een onderwerp in beeld word gebracht. Het gaat om keuzes zoals hoe groot een onderwerp in beeld is, vanuit welke hoek het onderwerp wordt bekeken en welke andere elementen op welke manier zichtbaar zijn in beeld. Als framing juist wordt gedaan, dan trekt het de aandacht van de kijker en versterkt het de boodschap. In dit artikel komen een aantal veelgebruikte basiscomposities aan bod. We beginnen met de composities van veraf en we beschrijven elk beeld terwijl we dichterbij komen.

Extreme wide shot

Extreme wide-shot

Beginnend met het allerwijdste shot: de extreme wide-shot. Dit is een beeld waar de omgeving / scéne centraal staat. Het is een shot van veraf, zodat de kijker ziet waar een scéne zich afspeelt. Dit shot wordt daarom vaak gebruikt aan het begin van een film of scéne. Het onderwerp staat klein in beeld, of staat zelfs helemaal niet in beeld. Als dit beeld aan het begin van een film of scéne wordt gebruikt, wordt het ook wel een establishing shot genoemd.

In dit beeld uit Star Wars 7: The Force Awakens (2015) is een woestijnachtige omgeving te zien met een gestrand ruimteschip. Het onderwerp – een voertuig – is ver in de achtergrond te zien en verplaatst zich naar de rechterkant van het beeld. De focus van dit beeld ligt op de omgeving, en het geeft de kijker een beeld van waar de scéne zich afspeelt.

Wide shot

Wide-shot

Bij een wide-shot komen we één grote stap dichterbij. Het beeld is afgesneden vlak onder de voeten en vlak boven het hoofd. Omdat het onderwerp zo groot in beeld staat, schept dit shot een relatie tussen het onderwerp en zijn omgeving. Het shot werkt ook goed om te laten zien hoe een onderwerp zijn hele lichaam beweegt, zoals bij dans.

In dit beeld uit Hugo (2011), het onderwerp staat centraal in beeld, omringd door het nog nét zichtbare publiek. De spotlights van boven in beeld zorgen voor een lichtcontract tussen het onderwerp en de omgeving zodat het onderwerp goed zichtbaar is. Dit beeld creëert een sterke visuele band tussen het onderwerp en zijn omgeving.

Medium wide cowboy shot

Medium-wide shot

Bij een medium-wide shot komt de camera zo dichtbij dat het onderwerp wordt afgesneden in beeld, beginnend bij de voeten. Het onderwerp is vanaf de knieën of heupen tot vlak boven het hoofd te zien. Bij Westerns (films die zich afspelen in het wilde westen) worden vaak shots gemaakt van cowboys, die van vlak onder een holster tot vlak boven het hoofd worden gemaakt. Deze beelden worden daarom ook wel cowboy-shots genoemd. Bij dit type shot komt de camera dichtbij genoeg om lichaamstaal en fysieke handelingen te laten zien. Dit shot wordt daarom veel gebruikt in actieshots of wanneer het onderwerp interactie heeft met zijn omgeving.

In dit beeld uit The Good, The Bad and the Ugly (1966) is een tekstboek-voorbeeld van een cowboy-shot te zien. De hand ligt op de holster, die nog net in beeld is. Als het onderwerp zijn pistool trekt, is dat goed te zien. Daarom ligt er een spanning in het beeld, die alleen maar versterkt wordt door de lichaamstaal van het onderwerp. 

Medium shot

Medium-shot

Nog een stap dichterbij, en we hebben het over een medium-shot; Dit is een beeld van de taille omhoog en het laat zowel lichaamstaal als gezichtsuitdrukkingen goed zien. Ook biedt dit shot een prettige balans tussen het onderwerp en zijn omgeving. Het is om die redenen dat dit beeld populair is om voor gesprekken te gebruiken.

In dit beeld uit Barbie (2023) zijn Ken en Barbie te zien, zittend in een auto. Het is zowel een medium-shot als een two-shot, omdat er twee mensen in beeld te zien zijn. Door de manier waarop beide in beeld zijn gebracht, ontstaat er de ruimte om een dialoog te filmen zonder van beeld te wisselen. Let ook op hoe Barbie rechts in beeld staat en Ken links. Beide karakters nemen een andere plaats in het beeld, wat excellent past in de discussie die in deze scéne plaatsvindt omdat beide ook in de discussie een andere plaats innemen.

Medium close shot

Medium close-shot

De medium close-shot laat een onderwerp van de borst omhoog zien, waardoor het hoofd groot in beeld staat. Daarom zijn de gezichtsuitdrukkingen en emoties beter in beeld te zien dan bij wijdere shots zoals de medium-shot, terwijl bepaalde lichaamsbewegingen nog te zien zijn, zoals met de schouders en handen.

Dit medium-close uit Joker (2019) laat Joker zien die op televisie een gesprek aangaat met Murray. Het gesprek begint prettig, maar wordt snel steeds emotioneel heftiger. De regisseur Todd Phillips heeft er daarom voor gekozen om deze scéne gedurende de camerabeelden steeds dichterbij te laten komen. Dit beeld komt uit het moment in de scéne dat de woede en andere emoties van Joker heftig naar boven komen. De manier waarop Joker in beeld is gebracht stelt de kijker in staat om die emotie goed af te lezen terwijl het beeld zo dichtbij is gekomen dat de omgeving van Joker er bijna niet meer toe doet.

Let ook op hoe de arm van Murray wazig in de voorgrond is gebracht en hoe Joker de enige persoon is die goed in beeld wordt gebracht. Dit maakt het beeld een zogeheten dirty one-shot. One-shot slaat op dat er maar één persoon goed in beeld is gebracht en dirty slaat op het feit dat er lichaamsdelen van personen in beeld worden gebracht zonder de persoon zelf goed in beeld te brengen. Dit schept een band tussen deze figuren zodat de kijker kan zien dat er iets tussen de twee gaande is. Ook kan de kijker zien waar de karakters zich ten opzichte van elkaar bevinden.

Close shot

Close-shot

Bij de close-shot staat het gezicht van een onderwerp volledig in beeld. Het beeld is bedoeld om emoties en gezichtsuitdrukkingen maximaal in beeld te brengen, maar de overige lichaamstaal en de omgeving zijn niet meer van belang.

In dit shot uit the Shining (1980) plaatst Jack zijn gezicht door een opening van een deur die hij net met een bijl heeft gehakt. Zijn vrouw, Wendy, staat om de hoek met een groot mes in haar hand en is in grote paniek omdat ze niet weg kan en Jack haar probeert te doden. Omdat Wendy vreest voor haar leven, vindt deze close-shot een mooie plaats in de scéne om de emoties van Jack en zijn intenties om Wendy te doden te illustreren. 

Extreme close shot

Extreme close-shot

Een extreme close-shot is perfect om een detail uit te lichten die voor de kijker relevant is. Het gaat vaak om shots zoals dat van een oog, een stuk baard wat geschoren wordt, een vinger die op een knop drukt, etc. Net zoals bij alle eerdere shots, hoeft het onderwerp niet verplicht een persoon te zijn, al is dat wel het meest gangbaar. Het mag ook gaan om een levenloos object, zoals een sleutel op een tafel, of een alarmlicht die opverwachts aangaat. Extreme close-shots draaien daarom altijd om het uitlichten van één detail die kritiek is voor de verhaallijn.

In dit beeld uit Spider-Man (2002) kijken we naar de hand van Peter Parker, die op dit moment niet doorheeft dat deze uitzonderlijke spin op het punt staat om hem te bijten – een detail wat van groot belang is voor het verhaal van Spider-Man. Peter zelf is nauwelijks te zien, en de omgeving is door de wazigheid ook niet meer te zien. Het enige wat te zien is, is dat ene detail van belang – de spin.

Test uw kennis: welk shot hoort hierbij?

Daarmee komen we aan het eind van de basiscomposities. De wijde beelden zijn het meest bruikbaar om de setting van een scéne te laten zien. Medium-shots lenen zich goed voor interactie, actie en gesprekken. Close-shots zijn passend om details uit te lichten, zoals emoties, gezichtsuitdrukkingen, of kleine objecten. Om dit artikel af te sluiten, hebben we hieronder drie beelden geplaatst zonder toe te lichten om welk shot het gaat. Daarom nodigen wij u uit om naar deze drie beelden te kijken om te ontdekken of u zelf kan herkennen om welke van de beschreven shots het gaat.

The Lord of the Rings: The Return of the King (2003)

Geregisseerd door Peter Jackson

Oppenheimer (2023)

Geregisseerd door Christopher Nolan

Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 2 (2011)

Geregisseerd door David Yates

4275

Wat kunnen wij voor u betekenen?

Hoe ingewikkelder de klus, hoe leuker wij het vinden. Bekijk onze diensten om te zien wat er mogelijk is, of neem gewoon even contact met ons op. 

Bekijk onze diensten